Pera Müzesi yeni bir konuşma dizisini tarih meraklıları ve sanatseverlerle buluşturuyor. Ağırlık ve Ölçü Sanatı sergisi kapsamında düzenlenen “Ve Taş Ağırlığınca Düştü” konuşmaları, ölçüm sistemlerinin tarihsel süreçteki dönüşümüne odaklanıyor. Dünyanın eski ticaret sistemlerinden birini geliştiren Asurlular’ı Kültepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu; Anadolu’nun en güçlü uygarlıklarından Hititler’i çivi yazısı uzmanı Prof. Dr. İlknur Taş anlatıyor. Konuşmalar 3 Şubat ve 29 Mart’ta Pera Müzesi Youtube kanalından canlı izlenebilir.
Pera Müzesi, Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın üç ana koleksiyonundan biri olan Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan yeni bir seçkiyi Ağırlık ve Ölçü Sanatı başlıklı sergide bir araya getirdi. Ağırlık ve ölçü aletleri etrafında şekillenen ekonomiyi, kültürü, toplumsal güven dinamiklerini ve birimlerin standartlaşmasının yolculuğunu, yaşanmış hikâyeler ve nadir objeler eşliğinde anlatan yeni koleksiyon sergisi, ziyaretçilerin bu spesifik konuyu uygarlıkların, tanrıların, tüccarların, usta ve çırakların gözünden keşfetmelerine olanak tanıyor.
İlyada’ya selam…
Sergi kapsamında düzenlenen çevrimiçi konuşma dizisi ise, Ağırlık ve Ölçü Sanatı’nın MÖ 2. binyıldan günümüze hangi dönüşümlerden geçtiğini merak edenler için ilgi çekici içerikler sunuyor. Adını, Homeros’un İlyada Destanı’ndaki “Ve Taş Ağırlığınca Düştü” dizesinden alan konuşmaların, sergide olduğu gibi, Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Hititler, Helenistik Dönem, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerindeki alışveriş, ticaret, ağırlık ve ölçü sistemlerine ışık tutması amaçlanıyor.
Uluslararası ticaretin beşiği; Kültepe
“Ve Taş Ağırlığınca Düştü” konuşmalarının ilki, Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu’nun katılımıyla 3 Şubat Perşembe günü Pera Müzesi YouTube kanalında gerçekleşecek. Kayseri tarihini 4 bin yıl önceye dayandıran belgelerin gün ışığına çıkarıldığı Kültepe Kazısı’nın başkanlığını yürüten Kulakoğlu, Kültepe’de Ticaret ve Ağırlık Ölçme Sistemi başlıklı konuşmasında, Asur Ticaret Kolonileri tarafından kurulan Anadolu’daki en eski uluslararası ticaret sisteminin başkenti Kültepe – Kaniş’e ilişkin bilgileri paylaşacak. Bugüne kadar yüzlerce taş ağırlık ve bronz terazi kefesi ile kolunun bulunduğu Kaniş’teki yazılı belgeler ve arkeolojik buluntular, tartım işlemleri hakkında detaylı bilgi verirken, ticarette standartlaştırılmış birim kullanımının önemini gözler önüne seriyor. Tartım standardizasyonunun malın sahibi olan kişiye, kuruma veya ülkeye göre farklılık göstermesi, karmaşık bir hesaplamayı zorunlu kılarken, bölgedeki ticaret sisteminin ne kadar gelişmiş olduğunu da ortaya koyuyor.
Hitit egemenliğinin ardındaki sistem ve düzen
Konuşma dizisinin ikinci bölümü, Hitit Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. İlknur Taş’ın katılımıyla 29 Mart Salı günü yine Pera Müzesi Youtube kanalından canlı yayınlanacak. Çivi yazıları üzerine bir kitabı bulunan Taş, Hititlerde Ölçü ve Ölçümleme başlıklı konuşmasında, Anadolu’nun bu güçlü uygarlığını ölçüm sistemleri bağlamında mercek altına alacak. Başkent Hattuşa’dan (Boğazkale-Çorum) itibaren Anadolu’nun önemli bir bölümünü ve Kuzey Suriye’ye uzanan topraklar üzerindeki halkları egemenliği altına alarak siyasal, askeri ve idari bakımdan iyi örgütlenmiş bir sistem inşa eden Hititler, kurdukları bu düzenli devlet sisteminde çeşitli ölçü ve ölçümleme teknikleri geliştirdiler. Yazılı belgeler ve buluntular, tanrıların memnun edilmesinden önemli gelir kaynaklarının düzenlenmesine, büyü ve kültsel pratiklerden inşa faaliyetlerine, bayram ve kutlamaların düzenlenmesine kadar devletin yaptırım gücünün hissedildiği her alanda Hititler’in sayıya dayalı ve mantık sınırları içerisinde bir ölçü sisteminden faydalandıklarını gösteriyor.
“Ve Taş Ağırlığınca Düştü” konuşmaları Pera Müzesi Youtube kanalından canlı olarak gerçekleştirilecektir. Etkinlik dili Türkçedir.
Konuşma Programı
3 Şubat Perşembe
18.00 Kültepe’de Ticaret ve Ağırlık Ölçme Sistemi, Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu
29 Mart Salı
18.00 Hititlerde Ölçü ve Ölçümleme, Prof. Dr. İlknur Taş